Ζήσιμος Λορεντζάτος, Όσοι ξεκινούν για την περιπέτεια της τέχνης

***

Ζήσιμος Λορεντζάτος, Όσοι ξεκινούν για την περιπέτεια της τέχνης

ΦΕΒ 02

Κατηγορία: Η Κρίση της Ποίησης, καταχώρηση από: Σωτήρης Παστάκας

Όσοι ξεκινούν για την περιπέτεια της τέχνης- θα πρέπει να ξέρουν πως “η ιστορία της ομορφιάς συμπληρώθηκε', δεν περιμένει εκείνους που θα την αποσώσουν. Και εκείνο που κάνουν πάντα οι αφοσιωμένοι της δεν είναι παρά ένας αγώνας να ξαναβρούν αυτό που χάθηκε, ξαναβρέθηκε , ξαναχάθηκε κάτω από βοηθητικές ή αντίθετες συνθήκες, ένας αγώνας δύσκολος και ασταμάτητος…
…Θα πρέπει αυτό καλά να το αποφασίσομε όταν: Όλοι μαζί κινούμε συρφετός για την περιπέτεια της τέχνης… να μη θαρρούμε πως η ομορφιά προσμένει από εμάς τίποτα… ή πως στηρίζεται στη ματαιότητα , τις περισσότερες φορές, και στη φιλόδοξη μοναδικότητά μας…
… η τέχνη δεν κρέμεται από καιρούς και τόπους, από φυλές και πατρίδες, αλλά “… ψάχνει και βρίσκει την ομορφιά με όλες τις συνθήκες και σε όλες τις εποχές, όπως έκανε ο μεγάλος αρχιερέας της Ρέμπραντ, που έβλεπε γραφικότητα, μεγαλοσύνη, αρχοντιά και αξιοπρέπεια στην οβριακή του Άμστερνταμ, και δεν οδυρόταν πως οι κάτοικοί της δεν ήταν Έλληνες'…
…Με τη γλώσσα, βέβαια, παραμορφώνουμε την αλήθεια, την περνάμε αναγκαστικά από το πρίσμα της γλώσσας μας το παραμορφωτικό, αλλά με τη γλώσσα λυτρωνόμαστε και λυτρώνομε το ποσοστό εκείνο της αλήθειας, οσοδήποτε μικρό ή απόκληρο, να το πει κανένας έτσι, που δόθηκε στον άνθρωπο να το βρίσκει, να το καταγράφει, και να το χαίρεται…
… Ας μην οδυρόμαστε, λοιπόν, για τις ανάποδες περιστάσεις. όχι νοσταλγικές κλάψες και άσκοπη παραπόνεση για την εποχή. Η εποχή είμαστε εμείς. Και τίποτα να μη γίνεται στο φανερό ή και να περιμένομε χίλια χρόνια το είπαμε: the story of the beautiful is alredy complete. Αυτονόητο στο σημείο αυτό πως “συμπληρώθηκε' δε σημαίνει εξαντλήθηκε….
…Μια τέτοια γνώση δεν απελπίζει. Αντίθετα, μοναχά η γνώση αυτή ( και η ατέρμονη ταπείνωση που φέρνει μαζί της) εξασφαλίζει την αληθινή χαρά της δημιουργίας… μοναχά η γνώση αυτή μπορεί να δώσει το σωστό μέτρο για τον καθένα από εμάς, τι αξίζει αληθινά και τι δεν αξίζει μέσα σε αυτό που κάνομε.

Ζήσιμος Λορεντζάτος, 1985.

Μοιραστείτε τη δημοσίευση:

1. Απάντηση από Δημήτριος Μουζάκης

Όλες οι εποχές καταγγέλλουν τους εαυτούς τους. Ποια εποχή χώνεψε τους νέους της; Καμία. Αυτό δε σημαίνει ότι κάθε καταγγελία προστίθεται στη μάταιη ανακύκλωση των καταγγελιών, την οφειλόμενη στην αδράνεια του χρόνου. Άλλες εποχές ήταν ζοφώδεις και τρομακτικές, άλλες παραδειγματικά φωτεινές. Οι πρώτες καλά έκαναν και τα έβαζαν με τους εαυτούς τους. Κι επειδή έχουμε, κατά τη γνώμη μου, μπροστά μας βαθιά κοιλάδα και σκότος, ας γκρινιάξουμε κι ας ενεργοποιηθούμε άμεσα, μήπως γλιτώσουμε από τα χειρότερα. Αυτή η εποχή αξίζει τη δυσφορία. Δεν πρόκειται περί πολυτελούς μεμψιμοιρίας.

Κάπως έτσι και στην τέχνη. Σωστά, κάθε δημιουργία ξεκινά με την αυτεπίγνωση του προηγούμενου φορτίου, η οποία φθάνει ως τη ματαιότητα. Μα αν έχει ένα λόγο να την υπερβεί, είναι η (αυθαίρετη) πίστη πως η ομορφιά δε συμπληρώνεται. Η μέλλουσα ομορφιά κι ο μέλλων χρόνος είναι και αυτοί ιστορία μέχρι εξαντλήσεως του χρόνου και της ομορφιάς. Τότε επέρχεται συμπλήρωση, αλλά κανείς να τη διηγηθεί.

στις 2-2-2011  12:51 am

2. Απάντηση από Σπύρος Αραβανής

“Μια νύχτα πήρα την ομορφιά στα γόνατά μου. Και τη βρήκα πικρή. Και τη βλαστήμησα. Οπλίστηκα ενάντια στη δικαιοσύνη. Δραπέτευσα…”(Ρεμπώ)

…και έτσι ξεκινάει η τέχνη…

Για τα υπόλοιπα ως προς τις κλάψες, τις περιστάσεις κ.τ.λ:

“Φύγετε από μπροστά μου ποιητές
μου κρύβετε την ποίηση…”

στις 2-2-2011  1:22 am

3. Απάντηση από ΑΝΤΩΝΗΣ ΨΑΛΤΗΣ

παιδες ξημερωματα τριτης απεβιωσε ο Τακης Βαρβιτσιώτης - ηλικία 95 ετών

στις 2-2-2011  9:44 am

4. Απάντηση από πλησίον του ποιητή

ανά πενήντα / εκατό χρόνια κάποιος ξαναμοιράζει την τράπουλα / Ρεμπώ, Έλιοτ, Σελίν, Καρυωτάκης ( στην μικρή μας αγορά) / και πολλοί ποιητές / λίγοι στίχοι / το ανάποδο / διαγωνισμοί, ανθολογίες - κρά κρά κρά κριτικές - κρίνω ένα έργο δηλαδή σερβίρω τις απόψεις μου, μοστράρω τα μούτρα μου, δηλώνω Ύπαρξη . κτλπ κτλπ. . .

καλησπέρα σας.

υ.σ. όταν πέθανε ο Λορεντζάτος, διαβάζαν δυο Μεγαλο-Δημοσιογράφοι, στην εκπομπή τους, μια μικρή ανακοίνωση του θανάτου του σε ένα εξώφυλλο μιας εφημερίδας. καπάκι λένε ΄΄Ποιός είναι αυτός ρε παιδιά;΄΄

στις 2-2-2011  8:55 pm

5. Απάντηση από Χωρολάτρης

Οι Σούφι λένε πως “για να φτάσει κάποιος στην αλήθεια, πρέπει πρώτα να έχει βαθιά του παραδεχτεί πως και ο δρόμος ακόμα που οδηγεί σε εκείνη μπορεί και να αποδειχτεί λαθεμένος”

Κάπως έτσι νοιώθω πως ισχύει και στην περίπτωση της τέχνης..την πλέον μάταιη ίσως από τις δυνατότητες έκφρασης του ανθρώπου που η “ελεημοσύνη” και μόνο της μεγάλης συναίσθησης που κυβερνά κάποιες φορές τα λειψά από σωστοσύνη φρένα του,την κάνουνε μεγάλη να δείξει..

Κανείς δεν πρόκειται να εξαντλήσει αυτό που οραματίζεται να εκφράσει..Πρώτον γιατί η απροσδιοριστία των δεδομένων του μπερδεύουνε τελικά τον σκοπό του αλλά και δεύτερον γιατί δεν μπορεί “παρθενογέννητος” να υπάρξει κανένας προκειμένου να θέσει από την αρχή τις συλλαβές μες στις λέξεις..

Η εποχή παίζει τον κάθε φορά δικό της ρόλο αλλά ας μην ακουμπούμε πάνω της αυτή την “άσκοπη παραπόνεση” που λεει και Λορεντζάτος..Το θέμα είναι τελείως μα τελείως πιο κει αν δεν μιλάμε μονάχα για θέμα αποδοχής..

στις 2-2-2011  11:21 pm

6. Απάντηση από Βαγγέλης Βλαχάκης

Λάθος κυριε Λορεντζάτε
τα κανόνια που βαράτε
το μινόρε λίγο βάλτε

Aν… the story is complete
να γίνουμε όλοι delete?

Δεν υπάρχει ομορφιά
που δεν έχει τωρα πια ειπωθεί.
Λες και είναι η ομορφιά
του ενός και τ’ αλλονού το καθε τι

στις 3-2-2011  1:24 am

7. Απάντηση από κώστας ριτσώνης

μπα η όμορφιά είναι ασυμπλήρωτη…είναι άστατη σα γυναίκα και όλο θέλει να συμπληρώνεται
όλους θα μας μαδήσει η ομορφιά

στις 3-2-2011  1:42 pm

8. Απάντηση από Κώστας Ρεούσης

ή για να θυμηθούμε τον Οδυσσέα Ελύτη, από το “Ημερολόγιο ενός αθέατου Απριλίου”:

Το ποσοστό της ομορφιάς που μου αναλογούσε πάει, το ξόδεψα όλο.

στις 3-2-2011  2:17 pm

9. Απάντηση από Παναγιώτης

Θεωρούσα ανέκαθεν την ομορφιά συμπληρωμένη: αυτό μου έδινε την αφορμή να τηνε ψάξω, αυτό “μ’ έδωκε τ’ ωραίο ταξείδι”.

στις 3-2-2011  2:28 pm

10. Απάντηση από κώστας ριτσώνης

η ομορφιά θέλει να πληρώνεται
γι’αυτό και συνέχεια συμπληρώνεται
και συνέχεια μαδά όσους ασχολούνται μαζί της

στις 3-2-2011  2:45 pm

11. Απάντηση από Δημήτριος Μουζάκης

Καλείται στο βήμα ο Πατιός να εξηγήσει τις έννοιες “ομορφιά” και “συμπληρωμένη”.

Από βιολογική σκοπιά, ο γενετικός ανασυνδυασμός, παραδείγματος χάρη, δημιουργεί νέα ομορφιά κάθε δευτερόλεπτο που περνά, με τις κυριολεκτικές, εκ νέου παραδείγματος χάρη, γεννήσεις των ανθρώπων που δεν υπήρξαν ποτέ πριν και δε θα υπάρξουν ποτέ μετά. Υπ’ αυτή την έννοια, η ομορφιά επουδενί είναι συμπληρωμένη όπως η αλήθεια (η οποία δεν απαιτεί αντίληψη εδραζόμενη σε βιολογικά όντα για να υπάρχει) και η οποία, κατά τον Κητς, είναι ομορφιά, και κατ’ εμέ, που διαβάζω τον Κητς, είναι ομορφιά που ξέχασε το σώμα της.

στις 3-2-2011  2:52 pm

12. Απάντηση από Κατερίνα Καραγιάννη

Δυστυχώς η ομορφιά κάποτε μαραίνεται…το λουλούδι των 19 Μαϊων (τότε) Μαρία Σνάιντερ στην ταινία “Last tango in Paris”, απεβίωσε σήμερα στο Παρίσι.

στις 3-2-2011  9:11 pm

13. Απάντηση από Σωτήρης Παστάκας

Κατερίνα, με συγκλόνισε το νέο σου…Εις μνήμην, λοιπόν:

http://www.youtube.com/watch?v=hb7uvO04u1Q

στις 3-2-2011  9:52 pm

14. Απάντηση από Λίζα Διονυσιάδου

Την ομορφιά μπορούμε να την ανακαλύπτουμε ξανά και ξανά ! ποτέ δεν εξαντλείται …

στις 31-3-2012  8:11 am

15. Απάντηση από Σωτήρης Παστάκας

η παρηγορητική λογοτεχνία Λίζα, πιστεύει πως η ομορφιά είναι παντού ακόμη (δες τους ποιητές και τις παρηγορήτρες κυρίες στο facebook …η πραγματική λογοτεχνία ξέρει πως η ομορφιά έχει συντελεσθεί…
Συγγνώμην αλλά δεν ξέρω να σου πω καλύτερα τη διαφορά μεταξύ λογοτεχνίας και παραλογοτεχνίας…

στις 31-3-2012  5:22 pm

16. Απάντηση από λιζα διονυσιαδου

Τώρα είδα την απάντηση σου Σωτήρη ! την διαφορά μεταξύ λογοτεχνιας και παραλογοτεχνίας δεν χρειάζεται να μου την πεις ! και μάλιστα με τόσο ζωντανά παραδείγματα τα οποία εν τέλει είναι άσχετα με το θέμα ! η ομορφιά είναι παντού (επιμένω), αρκεί να μπορέσει να την αισθανθεί πρώτα ο συγγραφέας και μετά να την μεταφέρει ! η παρηγορητική λογοτεχνία δεν είναι το θέμα μας εδώ ! δεν υπάρχει για μένα παρηγορητική λογοτεχνία ! υπάρχει λογοτεχνία και παραλογοτεχνία !

στις 1-5-2013  4:23 pm

17. Απάντηση από Μιχάλης Μαστορακης

….να ζήσεις μόνο μιαν αυγή,
Τόση ζωή σε φτάνει.
Ρόδο π΄ανθεί πολύ καιρό,
Την ομορφιά του χάνει….
Αυτά.

στις 22-12-2013  3:49 am

18. Απάντηση από Χρήστος Τουμανίδης

“Ας μην οδυρόμαστε, λοιπόν, για τις ανάποδες περιστάσεις. όχι νοσταλγικές κλάψες και άσκοπη παραπόνεση για την εποχή. Η εποχή είμαστε εμείς.”

Είτε συμφωνεί κανείς, είτε διαφωνεί!

Και η “ομορφιά” της κάθε εποχής είμαστε εμείς!
Αυτό το λίγο ή το πολλή που θα αφήσουμε.
(…Αν αφήσουμε βέβαια!).

στις 27-7-2014  7:06 am

19. Απάντηση από Κατερίνα Μήλιου

Όλα έννοιες, “υποκειμενικές” και “αντικειμενικές”, περίπλοκες. Η προσωπική αντίληψη και επιθυμία για έκφραση είναι ενδεχομένως αυτά που κυριαρχούν στην ποίηση. Η ανάγκη για έκφραση, όσο πιο αυθεντική είναι και μακράν της ανάγκης μόνο για “επίδειξη-απόδειξη ποιητικής δυνότητας” τόσο ίσως έχει να μοιραστεί κάτι και με τους άλλους, να τους ακουμπήσει κάπου σε κάτι δικό τους μέσα τους και τότε να αρέσει, σε έναν, σε περισσότερους, σε πολλούς, να γίνει αντιληπτό, να βιωθεί ως “ομορφιά” πέραν της αισθητικής του λόγου που ορισμένες φορές, όπως και η κάθε “ομορφιά” μπορεί να είναι κενή νοήματος ή κενή νοήματος για ορισμένους, περισσότερους ή πολλούς. Η ανάγκη για επικοινωνία εκφραζόμενη μέσω του λόγου γενικότερα και του ποιητικού λόγου ειδικότερα, ίσως είναι η ουσιαστική “ομορφιά” κι ένας αέναος κύκλος αιρέσεων και αναιρέσεων.

στις 28-7-2014  9:56 am

***
ΠΗΓΗ ποιείν

(Πειράζει που "εκλεψα" και τα σχόλια;)